Water genoeg in Zeeland?

2 juni 2021

Water genoeg in Zeeland?

Is het mogelijk  om met warmte uit het water van de Oosterschelde een woonwijk te verwarmen? In Malta, een wijk in Zierikzee, onderzoeken de gemeente Schouwen-Duiveland, woningcorporatie Zeeuwland en de energiecoöperatie Zeeuwind of dit haalbaar is. Door middel van een warmtenet willen zij de warmte uit het oppervlaktewater naar de wijk toe brengen.

De wijk Malta in Zierikzee
fotograaf Evert van Moort

 

De coöperatie Zeeuwind is één van de grootste energiecoöperaties van Nederland.  Zeeuwind bestaat al sinds 1987 en is groot geworden met zon- en windprojecten. Denk bijvoorbeeld aan windpark Krammer, het grootste burgerwindpark van Nederland.

Vragen stellen

Enkele jaren geleden ontstond bij Zeeuwind de gedachte ook verantwoordelijkheid te willen gaan nemen voor verduurzaming van de woonomgeving, de bebouwde omgeving. Begin 2020 was het zover: Zeeuwind, de gemeente Schouwen -Duiveland en woningcorporatie Zeeuwland sloegen de handen ineen om te verkennen of de wijk Malta aardgasvrij gemaakt zou kunnen worden door middel van aquathermie. Meteen al stuurde de coöperatie Zeeuwind haar leden in deze wijk (dat zijn er ongeveer 20) een bericht en vroeg zij mensen uit de wijk om mee te denken. Ook is er in de hele wijk geënquêteerd om te polsen hoe de mensen in de wijk denken over aardgasvrij en een warmtenet. Er bleek best draagvlak te zijn voor een warmtenet, maar belangrijk vond men vrije keuze en de kosten. Daarnaast vonden mensen het belangrijk om ook aan de slag te gaan met isolatie en werden ook andere aardgasvrije opties genoemd.

Luisteren

Er wordt in Zeeland goed geluisterd. Er is intussen een klankbordgroep van mensen uit de wijk opgericht, die advies geeft en meedenkt. Bart Kuijpers van Zeeuwind: ‘Bij hen kwam direct de vraag op: is er nog ruimte om alternatieve oplossingen te onderzoeken of hebben ‘jullie’ de keus al voor ons gemaakt?’ De oorspronkelijke plannen zijn daarom aangepast: in plaats van alleen een verdiepend onderzoek naar haalbaarheid van aquathermie, wordt er nu ook gekeken naar alternatieve mogelijkheden. Daarnaast wordt er nu ook ingezet op verduurzaming van de woningen – samen met de vrijwillige energiecoaches van Energiek Zeeland. Deze coaches adviseren de bewoners, maar halen daarnaast ook veel informatie op: over de woningen én over de mensen die er wonen. Er komen ook zogenaamde referentiewoningen, waarin nauwkeurig wordt gekeken wat er zou moeten gebeuren en wat daarvan de kosten zijn.

Samenwerking met bewoners  geeft meerwaarde

Bart vindt de klankbordgroep erg belangrijk, want dit is de eerste stap naar verdere betrokkenheid en participatie in de wijk. Met ondersteuning van Buurtwarmte wordt de wijk getriggerd met vragen als: in welke vorm willen wijkbewoners zelf zeggenschap en misschien ook wel eigenaarschap hebben over deze nieuwe warmtevoorziening? Zou er niet – naast de werkgroep techniek en communicatie – een werkgroep organisatie moeten komen die daarover na gaat denken?  Bart legt uit de tijd hiervoor nog niet rijp bleek te zijn. Hierbij speelt natuurlijk ook mee dat er zicht moet zijn op een haalbare oplossing, of dat nu aquathermie is of een andere manier van duurzaam verwarmen.

De samenwerking met de wijk is leuk, waardevol en constructief. Hij zit iedere maand met hen aan tafel en merkt dat zij een ander perspectief hebben.  Daardoor worden er nu dus ook verschillende sporen bewandeld. Dat is een grote meerwaarde voor het project en zorgt voor meer draagvlak en slagingskans op langere termijn!