Samen met bewoners op weg naar aardgasvrije wijken

13 augustus 2020

Aardgasvrije wijken. Alle gemeenten willen die voor elkaar boksen. Maar hoe doe je dat? Wanneer betrek je de bewoners erbij? Wat zijn de do’s en don’ts? Hoe positioneer je je als gemeente richting de wijkbewoners? Christel van de Craats van de gemeente Amsterdam en Irmy Bran – van Paassen van Stichting Buurkracht presenteerden onlangs via een webinar de meest recente learnings en praktijkvoorbeelden.

In bijna alle gemeenten in Nederland worden de eerste stappen gezet op weg naar aardgasvrij wonen. Eind 2021 moet de transitievisie warmte uiterlijk gereed zijn en uiteindelijk horen daar ook wijkuitvoeringsplannen bij. In september/oktober 2020 worden de nieuwe proeftuinwijken door de overheid bekendgemaakt. Sommige gemeenten zijn al gestart met experimenten en andere nog niet.

Momentum voor aardgasvrij is nu
Ook Stichting Buurkracht is actief op het thema aardgasvrij, momenteel in negen wijken in onder meer Amsterdam. De Wijkaanpak Energie van Buurkracht is erop gericht om wijkbewoners actief te betrekken bij het maken van een wijkplan aardgasvrij. Samen met Christel van de Craats van de gemeente Amsterdam als gastspreker, heeft Buurkracht op 30 juli 2020 een webinar georganiseerd om ervaringen te delen met andere gemeenten.

Elkaar verder op weg helpen
Waarom? Vanwege de hierboven geschetste ontwikkelingen. Maar ook omdat iedereen die met aardgasvrij te maken heeft, zoekende is naar wat wel en niet werkt. Met het delen van onze wederzijds ervaringen helpen we elkaar weer een stukje verder op weg en voorkomen we dat iedereen het wiel zelf moet uitvinden.

Hier zijn ze: de zes aanbevelingen
In de whitepaper zijn alle aanbevelingen terug te lezen, voorzien van uitleg en praktische voorbeelden uit onder andere de Amsterdamse Molenwijk. De aanbevelingen kunnen elke gemeente, groot of klein, al actief met aardgasvrij of niet, weer een stapje verder brengen!

1. zorg voor procedurele rechtvaardigheid
Procedurele rechtvaardigheid gaat over de manier waarop mensen zich behandeld voelen en of zij het proces als eerlijk ervaren.

2. kies je rol als gemeente zorgvuldig
Het is goed om je te realiseren dat je nooit met een schone lei begint. Er is soms nou eenmaal wantrouwen richting de gemeente of de overheid. Het is aan te raden je als gemeente vooral op te stellen als facilitator, stimuleerder en aanjager van het wijkproces vanuit je beleid.

3. neem zoveel mogelijk wijkbewoners mee
Werk aan het bereiken van zoveel mogelijk buurtbewoners en wees je bewust van de positie van de verschillende bewoners.

4. maak onderscheid tussen de woning-eigenaar en de bewoners
Als gemeente zijn de woningeigenaren uiteindelijk je gesprekspartner, want zij moeten de investeringen doen. Kijk naar de gezamenlijke perspectieven om ze te helpen onderling op één lijn te komen. Zorg er vervolgens voor dat de bewoners van de wijk, inclusief huurders, goed geïnformeerd zijn.

5. maak er werk van om weerstanden te begrijpen, want daar zit je sleutel tot succes
Om bewoners echt in actie te zien komen, moet eerst de weerstand overwonnen worden. Luister écht naar ze. Door hun weerstand te begrijpen, kun je bij het opschalen steeds beter weerstanden herkennen en daarop anticiperen.

6. geef handelingsperspectief
Handelingsperspectief bieden is het wegnemen of verzachten van de eerstvolgende drempel. Dit is een zeer belangrijke aanbeveling en geldt voor de gehele energietransitie. Waak ervoor om niet te blijven hangen in informeren.

Meer weten over bewoners betrekken op weg naar aardgasvrije wijken?
Download het volledige whitepaper Samen met bewoners op weg naar aardgasvrije wijken of neem contact op met Irmy Bran – van Paassen via irmy@buurkracht.nl.