Zoeken
Pedagogenbuurt op zoek naar nieuwe energie na afgewezen PAW-subsidie
23 februari 2021
Pedagogenbuurt op zoek naar nieuwe energie na afgewezen PAW-subsidie
Bert Bongaerts is een gedreven energieambassadeur. Hij heeft zelf al behoorlijk wat duurzame investeringen gedaan aan zijn woning. Maar hij zet zich ook nog actief in voor het verduurzamen van zijn eigen buurt in Zeist. Samen met drie andere bewoners (ook energieambassadeurs van de Stichting Energie Zeist) heeft hij daarom de projectgroep Pedagogenbuurt Aardgasvrij opgericht. Ze hebben al aardig wat stappen genomen, maar het blijkt een uitdaging om draagvlak voor de plannen te krijgen onder buurtbewoners.
De Pedagogenbuurt in Zeist bestaat uit vijf villa’s en 228 uniforme zeer ruime woningen uit 1969, die dusdanig ontworpen zijn dat er binnen een gevoel heerst van licht, ruimte en lucht. De woningen hebben allemaal grote ramen in stalen puien. Het verduurzamen ervan is daardoor wel een flinke uitdaging. Er zijn al veel woningen voorzien van isolerende puien met HR++-glas, dakisolatie en zonnepanelen. Maar Bert zou graag ook een gezamenlijke verduurzaming van de wijk in gang zetten en met de hele wijk van het gas afgaan.
Wat hebben jullie tot nu toe gedaan als projectgroep?
Onze projectgroep bestaat uit vier wijkbewoners. We zijn alle vier energieambassadeur. Ons doel is in eerste instantie om bewoners bewust te maken van duurzaamheid. We doen dit door middel van onder andere keukentafeltafelgesprekken bij de mensen thuis. De 228 huizen hier in de buurt zijn allemaal min of meer hetzelfde, hierdoor hebben we als energieambassadeurs veel kennis over de mogelijkheden voor verduurzaming van deze woningen.
We willen ook graag kijken of we gezamenlijk als buurt kunnen optrekken om van het aardgas af te gaan. Daarom hebben we de projectgroep opgericht. We werken veel samen met de bewonersvereniging, Stichting Energie Zeist en de gemeente, bijvoorbeeld voor het organiseren van de bewonersavonden en er is een klankbordgroep van oorspronkelijk acht positief kritische buurtbewoners die ons feedback geven en waarmee we de voortgang bespreken. Op deze manier is er tussentijdse input en reactie van bewoners mogelijk. In 2019 hebben studenten van de Universiteit Utrecht een huis-aan-huisonderzoek gedaan onder buurtgenoten naar de kennis over aardgasvrij wonen. We hebben inmiddels vier bewonersbijeenkomsten georganiseerd. En er is samen met de Stichting Energie Zeist en de WarmteTransitieMakers een routekaart ontwikkeld om tot een aardgasvrij wijk te komen. Deze routekaart geeft inzicht in de verschillende individuele en collectieve mogelijkheden voor de buurt en welke optie het beste haalbaar is.
Hoe pakken jullie dit aardgasvrije traject aan?
We hebben subsidie gekregen van de gemeente Zeist. Daarmee hebben we de WarmteTransitieMakers in kunnen huren. Dit is een bedrijf dat gespecialiseerd is in duurzaamheid. Zij hebben onderzoek gedaan naar collectieve mogelijkheden in de wijk. We hebben hier bijvoorbeeld een heel groot plein voor de deur liggen en zij hebben bekeken of het mogelijk is om daar buffervaten aan te leggen. Dus om in de zomer warm water te maken met zonnecollectoren. Uit het onderzoek is gebleken dat zo’n groot warmtenet, waarbij dan ook de omliggende flats betrokken zouden moeten worden, voor onze buurt de meest logische optie zou zijn. Deze optie en ook andere oplossingen hebben ze uitgewerkt in een routekaart. Die routekaart is ook gebruikt voor de grootschalige subsidieaanvraag van de gemeente bij het Programma Aardgasvrije wijken (PAW) om als proeftuin mee te doen in het programma. Maar die aanvraag is helaas afgewezen.
Wat was de reden voor de afwijzing van de proeftuinaanvraag?
Er waren een aantal punten waardoor ons project niet geselecteerd is. De redenen waren: dat het een risicovol project met veel (vastgoed)eigenaren is, dat er weinig onderscheidende/innovatieve techniek in gebruikt wordt en dat de kosten te hoog zijn. Er was maar een bepaald budget om te verdelen over de proeftuinen en ons project is relatief kostbaar.
Hoe gaan jullie nu verder met het traject en hoe blijven jullie gemotiveerd?
Dat is een heel moeilijk punt. We hebben al veel gedaan en we gaan ook gewoon door bijvoorbeeld met de keukentafelgesprekken. Maar we weten niet precies hoe we verder moeten met de collectieve warmteplannen. We hebben nu nog maar heel spaarzaam contact onderling ook door corona. Dat willen we binnenkort wel weer oppakken. Maar we zijn ook wel teleurgesteld door de afwijzing van de proeftuinsubsidie.
Zodra we een plan B hebben ben ik wel weer bereid er energie in te steken, maar het is wel lastig om gemotiveerd te blijven. En we weten ook niet precies hoe we de buurt nu actief kunnen krijgen. We hebben sinds 2019 vier bewonersbijeenkomsten gehouden en die werden goed bezocht, de laatste avond waren er wel 100 mensen. maar we krijgen de mensen nog niet echt enthousiast en actief voor de collectieve warmteplannen. Mensen zijn wel individueel bezig met het verduurzamen van hun woning, dat moet ook wel met deze woningen, maar we hopen dat we ze ook in beweging kunnen krijgen voor het gezamenlijke traject aardgasvrij.
Daarom hebben we ook contact opgezocht met de Participatiecoalitie. Zij hebben kennis over en ervaring met de wijk betrekken bij aardgasvrijplannen. We hopen dat zij ons op weg kunnen helpen, dan kunnen we weer verder.
Jullie werken ook samen met de gemeente, kan die nog een rol spelen?
We hebben inderdaad subsidie gekregen van de gemeente. Maar de overheid, zowel de landelijke als de lokale overheid zouden veel meer werk moeten maken van campagnes en het informeren van mensen. Zodat mensen begrijpen dat deze projecten noodzakelijk zijn. Ook publicitair zouden ze meer kunnen doen. Benadrukken hoe belangrijk het is en de mensen er op wijzen dat ze erop voorbereid moeten zijn om energie te gaan besparen en energie te gaan opwekken. Nu geven ze subsidie en dan moeten de mensen het eigenlijk verder zelf maar uitzoeken. We hebben ondersteuning vanuit de overheid hard nodig.
Heeft u nog tips voor andere bewonersinitiatieven?
Mijn tip is: zorg dat je voor de technische ontwikkeling deskundigen inschakelt. Zij hebben veel kennis en ervaring en dat geeft veel openingen om verder te gaan. Vaak is daar ook subsidie voor beschikbaar vanuit de centrale overheid.